Bu makalede; karbon elementi hakkında birtakım bilgilere ulaşacaksınız, karbonun kullanımı, nerelerde kullanıldığı, etkileri, yararları, zararları vs… Oksijen, hidrojen ve azotla birlikte karbon, yalnız yerkabuğunun değil, aynı zamanda canlı maddenin de temel öğelerinden biridir. Gerçekten de karbon olmadan hiç bir canlı yaşamını sürdürememektedir.
İster hayvanlar, ister bitkiler, ister yalnız mikroskopla görülebilen basit bakteriler olsun, canlı madde (kemikler, sinirler, kaslar, saplar, yapraklar) daima karbon, oksijen, hidrojen ve azottan oluşurlar. İnsan vücudu da bazı maden tuzları ve su ile birlikte bu dört elementten meydana gelmiştir. Hayvansal ya da bitkisel beslenme yoluyla aldığımız karbonun bir kısmı solunum sırasında karbondioksit gazı halinde yeniden atmosfere atılmaktadır. Daha sonra bu gaz bitkilerin klorofili tarafından soğurulur ve besinler yoluyla yeniden bize dönmektedir.
Mineraller
Mineraller dünyasında karbonun önemi; canlı madde için taşıdığı önemden hiç de aşağı kalmamamktadır. Saf haldeyken doğada, düzenli geometrik kristaller ya da amorf, yani rasgele şekiller halinde bulunabilmektedir.
Kristalleşmiş karbon bildiğimiz elmastır; çok sert olan bu değerli taş hem kuyumculukta, hem de sanayide kullanılabilir (camların kesilmesi). Daha yumuşak olan grafitten kurşun kalemlerin içindeki yazıcı uçlar yapılmaktadır. Amorf ya da şekilsiz karbon, birtakım yabancı maddelerle karışarak, bitkisel maddelerin ayrışmasından doğan çeşitli kömür türlerini meydana getirirler. Karbon, Kalsiyum ile birleştiği zaman, ev yapımında kullanılan inşaat taşlarının bileşimindeki kireçtaşını vermektedir.
Karbon 14
Karbon 14 radyoaktif olan, yani zaman içinde yavaş yavaş parçalanarak yok olan bir karbon izotopudur. Bütün canlılarda çok az miktarda karbon 14 bulunur. Canlı ölünce bu element yavaş yavaş parçalanır ve beslenme yoluyla yeniden alınmadığı için oranı durmadan azalır. Bu nedenle fosillerin yaşının belirlenmesinde çok hassas âletlerle fosillerdeki karbon 14 oranını ölçmek en güvenilir yollardan birisidir.
Karbonmonoksit
Tıpkı karbondioksit gibi karbonmonoksit de karbon ve oksijenden oluşur; ancak bileşimdeki bu iki elementin oranları karbondioksittekinden daha değişiktir. Karbon monoksit iyi çekmeyen bazı sobalardan, fabrika bacalarından, otomobil motorlarından yayılan oldukça zehirli bir gazdır. Sigara dumanında yüzde 3 oranında bulunmaktadır (Bu bilgi umarım, şayet kullanıyorsanız, size sigarayı bıraktırmaya vesile olabilir). Kokusuz oluşu bu gazı daha da tehlikeli yapmaktadır. Belli bir miktarı aştığı zaman kanın alyuvarlarındaki hemoglobini yok ederek insanda ölüme yol açmaktadır.
karbon, karbon nedir, mineral, mineraller, karbonmonoksit, karbon 14